ΤΥΧΕΡΟ
Συγγραφέας: ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΒΑΝΟΖΗΣ
«Όλα τα πρόσωπα του μυθιστορήματος υπήρξαν, όλα τα λόγια ειπώθηκαν και όλα τα γεγονότα συνέβησαν».
Το Τυχερό αφηγείται μια αληθινή, τραγική ιστορία. Το πρώτο θανατηφόρο δυστύχημα της
Ολυμπιακής Αεροπορίας στις 29 Οκτωβρίου 1959 γίνεται ο άξονας γύρω από τον οποίο
περιστρέφονται όλα τα πρόσωπα και τα γεγονότα τα οποία συνθέτουν το μυθιστόρημα: η εκκένωση της Ανατολικής Θράκης το 1922 και η εγκατάσταση του νεαρού Βαγγέλη Βολοβότση στο χωριό Τυχερό του Έβρου, ο χωρισμός του από τον επτάχρονο γιο του εξαιτίας του Εμφυλίου, η ανοικοδόμηση από Έλληνες πολιτικούς πρόσφυγες του ουγγρικού χωριού Μπελογιάννης και η επιστροφή στην πατρίδα μεταπλάθονται σε συστατικά στοιχεία της αφήγησης. Εκτός από τις αυθεντικές, επώνυμες μαρτυρίες, το Τυχερό χρησιμοποιεί ως αφηγηματικό υλικό ποικίλα ντοκουμέντα: ειδήσεις από έντυπα και εφημερίδες περασμένων δεκαετιών, φωτογραφίες, επίσημα έγγραφα του ελληνικού και του ουγγρικού κράτους, αυτοβιογραφικά και ιστορικά βιβλία αποκτούν, καθώς η αφήγηση ξεδιπλώνεται μέσα από επιλεγμένα αποσπάσματά τους, λογοτεχνική διάσταση και φωτίζουν πολύπλευρα τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των εποχών από τις οποίες προέρχονται και των ιστορικών καταστάσεων με τις οποίες συνδέονται. Το Τυχερό εισχωρεί στην πραγματικότητα και
αναζητεί τη λογοτεχνική της υφή δημιουργώντας έναν μυθιστορηματικό κόσμο αποτελούμενο αποκλειστικά από αυτούσια στοιχεία του υπαρκτού.
ΣΩΜΑ
«Η πιο χρωματιστή ταινία που είδα ποτέ είναι ο ασπρόμαυρος Καθρέφτης, εγώ όμως είμαι της Θυσίας, εγώ είμαι εκείνου του θανάτου που αναβάλλεται, που ακυρώνεται γιατί ο αφέτης έσφαλε στον πυροβολισμό, εγώ είμαι εκείνης της ζωής που επιμένει, πείσμων, τούτο το σώμα θέλω να περάσει άβροχο την ερυθρά του θάλασσα, να φτάσει απέναντι με όλες τις μνήμες του άτρωτες. Το σώμα μου. Τι θα θυμάται όταν ξεχάσω;»
Μετά την πύκνωση της πολύπαθης ελληνικής Ιστορίας στην τρισυπόστατη νουβέλα Κωμωδία (2010) και το ματωμένο σταυροδρόμι της νουβέλας 360 (2013), ο Κυριακίδης επιστρέφει με μια επίσης σύντομη νουβέλα. Η ζωή ενός ανθρώπου περιγράφεται με σταθμούς τα πάθη του σώματός του, δομείται γύρω από τις περιπέτειες της υγείας του και τα ψυχρά ιατρικά ιστορικά του, και συμβαδίζει με την εμμονική αναζήτηση μιας παράξενης και σήμερα ξεχασμένης γλώσσας στα βάθη των Βαλκανίων που ομνύει στο και υπηρετεί μόνο το σώμα και τις ανάγκες του.
Με ακρίβεια μικροχειρουργού, ο Κυριακίδης ανατέμνει το ανθρώπινο σώμα και τη σωματικότητα της γλώσσας με τα γνωστά φωνητικά του ηχοχρώματα. Η μέγιστη αφαίρεση δεν αποκλείει τη διακειμενική πυκνότητα, κι ούτε αυτή εμποδίζει το γνωστό του –μαύρο ή όχι– χιούμορ.
Η ΚΑΛΛΙΓΡΑΦΙΑ ΤΩΝ ΟΝΕΙΡΩΝ
Συγγραφέας: ΧΟΥΑΝ ΜΑΡΣΕ
Μετάφραση: ΓΕΩΡΓΙΑ ΖΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Ο Ρίνγκο, ένας δεκαπεντάχρονος έφηβος, σκοτώνει τις ώρες του στο κρασοπουλειό της κυρίας Πακίτα, απογοητευμένος που η φτώχεια των γονιών του τον αναγκάζει να σταματήσει τα μαθήματα του πιάνου και να παραιτηθεί από το όνειρό του να γίνει διάσημος πιανίστας. Καθισμένος στο αγαπημένο του τραπέζι δίπλα στο παράθυρο, γίνεται ακούσιος μάρτυρας του απελπισμένου έρωτα της αφελούς κυρίας Μιρ, μιας μεσόκοπης και τροφαντής θεραπεύτριας, για τον κύριο Αλόνσο, έναν ευπαρουσίαστο κουτσό πενηντάρη, αλλά και όσων συμβαίνουν στη συνοικία της Γράσια, στη μεταπολεμική Βαρκελόνη, υπό την απειλητική σκιά της δικτατορίας του Φράνκο. Μέσα από τα μάτια του Ρίνγκο, που ακούει, διαβάζει και τελικά θα αρχίσει να συγγράφει, θα φωτιστεί ολόκληρη η ζωή μιας γενιάς που έθρεψε τα όνειρά της στα συνοικιακά σινεμά και στους δρόμους μιας πόλης όπου το μέλλον έμοιαζε αδιανόητο.
«Με την Καλλιγραφία των ονείρων, ο Μαρσέ έγραψε ταυτόχρονα το βιβλίο μιας πόλης και μιας εποχής, την Ανθρώπινη κωμωδία του, και το βιβλίο ενός εφήβου, τα όνειρα, τις φιλοδοξίες, τις απογοητεύσεις, τις χαμένες ψευδαισθήσεις». Ρόσα Μοντέρο, Babelia, El Paίs
«Όταν ένας αριστοτέχνης της αφήγησης σαν τον Χουάν Μαρσέ γράφει με τέτοια εσωτερική απόλαυση, το αποτέλεσμα είναι αληθινή γιορτή». Marianne Payot, L'Express
«Όλα τα πρόσωπα εδώ έχουν σάρκα και οστά. Σαν αυτό που επινοείται να έχει μεγαλύτερη αλήθεια από την πραγματικότητα». Le Monde des Livres
«Ένα βιβλίο για διφορούμενες αλήθειες, οιωνούς και σημάδια, μυστικά και τραυματικές σχέσεις». La Vanguardia
Ο Χουάν Μαρσέ, ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς της σύγχρονης ισπανικής λογοτεχνίας, γεννήθηκε στη Βαρκελόνη το 1933 και μέχρι τα είκοσι έξι του χρόνια εργαζόταν σε εργαστήριο χρυσοχοΐας. Αυτοδίδακτος, εμφανίστηκε στα ισπανικά γράμματα το 1960 με το μυθιστόρημα Encerrados con un solo juguete, για να ακολουθήσει το 1962 το Esta cara de la luna. Με το μυθιστόρημά του Τα τελευταία απογεύματα με την Τερέζα (Βραβείο Bibliotecα Breve, 1966, Εκδ. Πατάκη, 2014) εισάγει αυτό που θα αποτελέσει το αφηγηματικό του σύμπαν για πολλά κατοπινά του βιβλία: μια Βαρκελόνη εξαθλιωμένη από τον εμφύλιο πόλεμο, με κατοίκους φτωχούς και απογοητευμένους και παιδιά που
στερήθηκαν την παιδική τους ηλικία, αλλά κατάφερναν πάντα να δραπετεύουν στην ονειροπόληση. Το μυθιστόρημα Si te dicen que caί (1973), το αριστούργημα της ώριμης περιόδου του, απαγορεύτηκε από τη φρανκική λογοκρισία και εκδόθηκε στο Μεξικό, όπου τιμήθηκε με το Premio International de Novela México. Άλλα έργα του: Lamuchacha de las bragas de oro (Βραβείο Planeta,1978), Un dία volveré (1982), Σεργιάνι στο Γκιναρντό (βραβείο της Πόλης της Βαρκελόνης, 1984, Εκδ. Πατάκη, 2016), El amante bilingue (1990), Εl embrujo de Shanghai (Εθνικό Βραβείο Κριτικής, 1994), καθώς και πολλές συλλογές διηγημάτων και άρθρων. Για το μυθιστόρημά του Η ουρά της σαύρας τιμήθηκε για δεύτερη φορά με το Εθνικό Βραβείο Κριτικής καθώς και με το Εθνικό Βραβείο Λογοτεχνίας, αποσπώντας έτσι ταυτόχρονα τις δύο μεγαλύτερες λογοτεχνικές διακρίσεις που απονέμονται στην Ισπανία. Το 2008 έλαβε για το σύνολο του έργου του το βραβείο Premio
Cervantes de las Letras Espan~olas, το οποίο θεωρείται αντίστοιχο του βραβείου Νόμπελ για την ισπανόφωνη λογοτεχνία.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου