Το βράδυ της Πέμπτης 25ης Μαΐου 2017 πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου «Απέναντι στην Τυραννία: 20 μαθήματα από τον 20ο αιώνα» του Timothy Snyder στην αίθουσα εκδηλώσεων του καταστήματος Public Συντάγματος. Το βιβλίο παρουσίασαν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ο Νίκος Αλιβιζάτος, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Νίκη Κεραμέως, δικηγόρος και βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας & τομεάρχης Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, η οποία έστειλε ένα σύντομο χαιρετισμό καθώς έπρεπε να παρευρεθεί σε μια έκτακτη συνεδρίαση της Βουλής. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Απόστολος Μαγγηριάδης.
Δεν είμαστε σοφότεροι από τους Ευρωπαίους που είδαν τη δημοκρατία να υποκύπτει στον
φασισμό, τον ναζισμό ή τον κομμουνισμό στον εικοστό αιώνα. Το μόνο μας πλεονέκτημα
είναι ότι μπορούμε να διδαχθούμε από την εμπειρία τους. Και τώρα είναι η κατάλληλη
στιγμή να το πράξουμε. Το βιβλίο παρουσιάζει είκοσι μαθήματα από τον εικοστό αιώνα,
προσαρμοσμένα στις σημερινές συνθήκες.
Από τον πρόλογο του συγγραφέα
Γραμμένο μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, το βιβλίο
μέσα στα είκοσι κεφάλαιά του ανατρέχει σε εκατό χρόνια ιστορίας, µε σταθμούς την
ανάδυση του φασισμού, του ναζισμού και του κομουνισμού. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο
πώς εγκαθιδρύθηκαν αυτά τα καθεστώτα, στο πώς επιβλήθηκαν σε λαούς που
παρακολουθούσαν σαν υπνωτισμένοι τη µία παραβίαση των δημοκρατικών αρχών μετά
την άλλη, στο πώς παρέσυραν απλούς πολίτες και τους μετέτρεψαν σε όργανα των
δόλιων σκοπών τους. Το βιβλίο αυτό δείχνει πόσο ανεπαίσθητα, πόσο σταδιακά, χωρίς
να γίνει αντιληπτό από την αρχή, μπορεί ένα δηµοκρατικό πολίτευµα να απολέσει τους
αρμούς του και να διαλυθεί.
Η υπονόµευση της δημοκρατίας δεν είναι ποτέ άμεση. Γίνεται µε μικρά, ύπουλα βήµατα,
µε την επίκληση της «βούλησης του λαού», µε τη µεταµφίεση του αυταρχισµού σε
πράξεις που υποτίθεται ότι απηχούν το κοινό αίσθημα, αλλά αποδεικνύονται καταλυτικές
της ελευθερίας. Η επαγρύπνηση όλων µας είναι απαραίτητη.
Ο συγγραφέας
Ο Timothy Snyder είναι Αμερικανός ιστορικός, συγγραφέας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ, συνεργάτης του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Σπουδών της Βιέννης και του Κολεγίου της Ευρώπης που εδρεύει στη Βαρσοβία. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο
Μπράουν και πήρε το διδακτορικό του το 1997 από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ειδικεύτηκε στην ιστορία της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και του Ολοκαυτώματος. Είναι μέλος του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων των ΗΠΑ, της Επιτροπής Αρχών
του Μουσείου Ολοκαυτώματος των (Holocaust Memorial Museum) και μετέχει στη συντακτική επιτροπή των περιοδικών Journal of Modern European History και East European Politics and Societies.
Άρθρα του δημοσιεύονται τακτικά σε πολλά αμερικανικά και ευρωπαϊκά έντυπα (International Herald Tribune, The Nation, New York Review of Books, Times Literary Supplement, The New Republic κ.α.). Το βιβλίο του Αιματοβαμμένοι τόποι: Η Ευρώπη ανάμεσα στον Χίτλερ και τον Στάλιν (Bloodlands: Europe between Hitler and Stalin), που εκδόθηκε το 2010, μεταφράστηκε σε 20 γλώσσες και τιμήθηκε με τα βραβεία Kazimierz Moczarski Historic Award (2012) και Hannah Arendt Prize (2013), θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο του 2017 από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Το βράδυ της Πέμπτης 25 ης Μαΐου 2017 πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου
«Απέναντι στην Τυραννία: 20 μαθήματα από τον 20 ο αιώνα» του Timothy Snyder στην αίθουσα εκδηλώσεων του καταστήματος Public Συντάγματος. Το βιβλίο παρουσίασαν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ο Νίκος Αλιβιζάτος, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Νίκη Κεραμέως, δικηγόρος και βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας & τομεάρχης Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, η οποία έστειλε ένα σύντομο χαιρετισμό καθώς έπρεπε να παρευρεθεί σε μια έκτακτη συνεδρίαση της Βουλής. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Απόστολος Μαγγηριάδης.
Στην έναρξη της παρουσίασης ο Απόστολος Μαγγηριάδης σχολίασε πως το «Απέναντι στην
Τυραννία» αποτελεί ένα χρήσιμο βιβλίο για όσους μελετούν ζητήματα επικαιρότητας και
εκτίμησε πως είναι μια πρώτη αντίδραση στο πλήγμα που δέχτηκε η φιλελεύθερη Αμερική μετά την εκλογή του Ντόναλτ Τραμπ. Στη συνέχεια εκφώνησε το χαιρετισμό που έστειλε ο
συγγραφέας, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Yale, Timothy Snyder, ειδικά για την
παρουσίαση της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου του:
«Είμαι εξαιρετικά ευχαριστημένος που γίνεται αυτή η συζήτηση και ευγνώμων στην κυρία
Κεραμέως, τον κύριο Βενιζέλο και τον κύριο Αλιβιζάτο για την προθυμία τους να ασχοληθούν με τις ιδέες μου και για την αφοσίωσή τους στην δημοκρατία με την πλέον ουσιαστική έννοια της λέξης. Όταν έγραφα το βιβλίο νόμιζα ότι μετέφερα στην Αμερική ένα μέρος από την πείρα της Ευρώπης. Στην πορεία, ωστόσο, κατάλαβα ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι κοινά και με συγκινεί το γεγονός ότι κυκλοφόρησαν τόσο πολλές ξένες εκδόσεις του βιβλίου και ότι τόσοι άνθρωποι, ιδίως τόσοι νέοι άνθρωποι το βρήκαν χρήσιμο. Το βιβλίο μου αρχίζει με μια αναφορά στους ανθρώπους που διαμόρφωσαν το αμερικανικό σύνταγμα και στις συζητήσεις τους που αφορούσαν την Ελλάδα της κλασικής περιόδου. Και είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που αυτός ο κύκλος κλείνει με την έκδοση του βιβλίου μου στην Ελλάδα του σήμερα και με την παρουσίασή του από τόσο διακεκριμένους ομιλητές».
Στη συνέχεια, το λόγο πήρε ο Νίκος Αλιβιζάτος ο οποίος σημείωσε πως καθένα, από τα πολύ
έξυπνα γραμμένα, κεφάλαια του «Απέναντι στην Τυραννία» αποτελεί και ένα μάθημα για την οικουμένη και για την Ευρώπη και στάθηκε σε σημεία όπως τον τρόπο που ο Snyder
επεξεργάζεται τη διαφορά ανάμεσα στον πατριώτη και τον εθνικιστή, την πολιτική του
αναπόφευκτου και τη νοσταλγία για ένα παρελθόν που δεν υπήρξε ποτέ. Στο τέλος του
σχολιασμού του εγκωμίασε την επιλογή του συγγραφέα να πει τα πράγματα όπως ακριβώς είναι δίχως να τα καλύπτει.
Στο δικό της χαιρετισμό η Νίκη Κεραμέως σημείωσε πως «ο Timothy Snyder, με εφαλτήριο την - ανορθόδοξη σε μεγάλο βαθμό- προεκλογική εκστρατεία και επικράτηση του σημερινού προέδρου των ΗΠΑ, δίνει 20 πρακτικά μαθήματα από τα ιστορικά παθήματα του 20ου αιώνα, προκειμένου να απομακρύνει το ορατό ενδεχόμενο αποσάθρωσης της δημοκρατίας. 20 μαθήματα από τα οποία, αν μη τι άλλο, οφείλουμε να διδαχθούμε απτούς τρόπους θωράκισης της ελευθερίας μας’’.
Παράλληλα εξέφερε την κρίση πως το εν λόγω βιβλίο συνομιλεί ατομικά με τον κάθε
αναγνώστη, παροτρύνοντάς τον να αναλάβει συγκεκριμένες δράσεις, συμμετέχοντας στο
δημόσιο βίο ως ενεργός πολίτης».
Με την τοποθέτηση πως «Η δημοκρατία αμύνεται, δεν μπορεί να επαναπαύεται» ξεκίνησε το δικό του σχολιασμό ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος εξέφρασε την άποψη πως το βιβλίο του Timothy Snyder είναι μια συγκυριακή πολιτική παρέμβαση που αποτελεί παράλληλα και μια κραυγή αγωνίας καθώς το κεκτημένο της δημοκρατίας για το δυτικό κόσμο δεν ισχύει, ενώ επικρατεί συνεχώς το άγχος της επικαιρότητας και του αγνώστου. «Το Απέναντι στην τυραννία αποτελεί ένα βιβλίο εγερτήριο που γράφτηκε για λόγους κινητοποιητικούς, μια σημαντική εισφορά με 20 παρατηρήσεις, άλλες ιστορικές και άλλες παιδαγωγικές» σημείωσε για το βιβλίο ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.
Στο τέλος της παρουσίασης πραγματοποιήθηκε συζήτηση ανάμεσα στους ομιλητές και τους
παρευρισκόμενους πάνω στα καίρια ζητήματα που πραγματεύεται το βιβλίο, τα οποία
απασχολούν έντονα τόσο την ευρωπαϊκή όσο και την ελληνική κοινωνία.
Ο Timothy Snyder είναι Αμερικανός ιστορικός, συγγραφέας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ, συνεργάτης του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Σπουδών της Βιέννης και του Κολεγίου της Ευρώπης που εδρεύει στη Βαρσοβία. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο Μπράουν και πήρε το διδακτορικό του το 1997 από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ειδικεύτηκε στην ιστορία της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και του Ολοκαυτώματος. Είναι μέλος του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων των ΗΠΑ, της Επιτροπής Αρχών του Μουσείου Ολοκαυτώματος των (Holocaust Memorial Museum) και μετέχει στη συντακτική επιτροπή των περιοδικών Journal of Modern European History και East European Politics and Societies. Άρθρα του δημοσιεύονται τακτικά σε πολλά αμερικανικά και ευρωπαϊκά έντυπα (International Herald Tribune, The Nation, New York Review of Books, Times Literary Supplement, The New Republic κ.α.). Το βιβλίο του Αιματοβαμμένοι τόποι: Η Ευρώπη ανάμεσα στον Χίτλερ και τον Στάλιν (Bloodlands: Europe between Hitler and Stalin), που εκδόθηκε το 2010, μεταφράστηκε σε 20 γλώσσες και τιμήθηκε με τα βραβεία Kazimierz Moczarski Historic Award (2012) και Hannah Arendt Prize (2013), θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο του 2017 από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.
ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΤΥΡΑΝΝΙΑ
20 μαθήματα από τον 20ό αιώνα
«Βαίνουμε ολοταχώς προς τον φασισμό.
Το βιβλίο αυτό δεν μας αφήνει άλλες ψευδαισθήσεις.»
Svetlana Alexievich, Νόμπελ Λογοτεχνίας 2015
φασισμό, τον ναζισμό ή τον κομμουνισμό στον εικοστό αιώνα. Το μόνο μας πλεονέκτημα
είναι ότι μπορούμε να διδαχθούμε από την εμπειρία τους. Και τώρα είναι η κατάλληλη
στιγμή να το πράξουμε. Το βιβλίο παρουσιάζει είκοσι μαθήματα από τον εικοστό αιώνα,
προσαρμοσμένα στις σημερινές συνθήκες.
Από τον πρόλογο του συγγραφέα
Γραμμένο μετά την εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ, το βιβλίο
μέσα στα είκοσι κεφάλαιά του ανατρέχει σε εκατό χρόνια ιστορίας, µε σταθμούς την
ανάδυση του φασισμού, του ναζισμού και του κομουνισμού. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο
πώς εγκαθιδρύθηκαν αυτά τα καθεστώτα, στο πώς επιβλήθηκαν σε λαούς που
παρακολουθούσαν σαν υπνωτισμένοι τη µία παραβίαση των δημοκρατικών αρχών μετά
την άλλη, στο πώς παρέσυραν απλούς πολίτες και τους μετέτρεψαν σε όργανα των
δόλιων σκοπών τους. Το βιβλίο αυτό δείχνει πόσο ανεπαίσθητα, πόσο σταδιακά, χωρίς
να γίνει αντιληπτό από την αρχή, μπορεί ένα δηµοκρατικό πολίτευµα να απολέσει τους
αρμούς του και να διαλυθεί.
Η υπονόµευση της δημοκρατίας δεν είναι ποτέ άμεση. Γίνεται µε μικρά, ύπουλα βήµατα,
µε την επίκληση της «βούλησης του λαού», µε τη µεταµφίεση του αυταρχισµού σε
πράξεις που υποτίθεται ότι απηχούν το κοινό αίσθημα, αλλά αποδεικνύονται καταλυτικές
της ελευθερίας. Η επαγρύπνηση όλων µας είναι απαραίτητη.
Ο συγγραφέας
Ο Timothy Snyder είναι Αμερικανός ιστορικός, συγγραφέας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ, συνεργάτης του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Σπουδών της Βιέννης και του Κολεγίου της Ευρώπης που εδρεύει στη Βαρσοβία. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο
Μπράουν και πήρε το διδακτορικό του το 1997 από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ειδικεύτηκε στην ιστορία της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης και του Ολοκαυτώματος. Είναι μέλος του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων των ΗΠΑ, της Επιτροπής Αρχών
του Μουσείου Ολοκαυτώματος των (Holocaust Memorial Museum) και μετέχει στη συντακτική επιτροπή των περιοδικών Journal of Modern European History και East European Politics and Societies.
Άρθρα του δημοσιεύονται τακτικά σε πολλά αμερικανικά και ευρωπαϊκά έντυπα (International Herald Tribune, The Nation, New York Review of Books, Times Literary Supplement, The New Republic κ.α.). Το βιβλίο του Αιματοβαμμένοι τόποι: Η Ευρώπη ανάμεσα στον Χίτλερ και τον Στάλιν (Bloodlands: Europe between Hitler and Stalin), που εκδόθηκε το 2010, μεταφράστηκε σε 20 γλώσσες και τιμήθηκε με τα βραβεία Kazimierz Moczarski Historic Award (2012) και Hannah Arendt Prize (2013), θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο του 2017 από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Το βράδυ της Πέμπτης 25 ης Μαΐου 2017 πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του βιβλίου
«Απέναντι στην Τυραννία: 20 μαθήματα από τον 20 ο αιώνα» του Timothy Snyder στην αίθουσα εκδηλώσεων του καταστήματος Public Συντάγματος. Το βιβλίο παρουσίασαν ο Ευάγγελος Βενιζέλος, πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, ο Νίκος Αλιβιζάτος, ομότιμος καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και η Νίκη Κεραμέως, δικηγόρος και βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας & τομεάρχης Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, η οποία έστειλε ένα σύντομο χαιρετισμό καθώς έπρεπε να παρευρεθεί σε μια έκτακτη συνεδρίαση της Βουλής. Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Απόστολος Μαγγηριάδης.
Στην έναρξη της παρουσίασης ο Απόστολος Μαγγηριάδης σχολίασε πως το «Απέναντι στην
Τυραννία» αποτελεί ένα χρήσιμο βιβλίο για όσους μελετούν ζητήματα επικαιρότητας και
εκτίμησε πως είναι μια πρώτη αντίδραση στο πλήγμα που δέχτηκε η φιλελεύθερη Αμερική μετά την εκλογή του Ντόναλτ Τραμπ. Στη συνέχεια εκφώνησε το χαιρετισμό που έστειλε ο
συγγραφέας, καθηγητής Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Yale, Timothy Snyder, ειδικά για την
παρουσίαση της ελληνικής έκδοσης του βιβλίου του:
«Είμαι εξαιρετικά ευχαριστημένος που γίνεται αυτή η συζήτηση και ευγνώμων στην κυρία
Κεραμέως, τον κύριο Βενιζέλο και τον κύριο Αλιβιζάτο για την προθυμία τους να ασχοληθούν με τις ιδέες μου και για την αφοσίωσή τους στην δημοκρατία με την πλέον ουσιαστική έννοια της λέξης. Όταν έγραφα το βιβλίο νόμιζα ότι μετέφερα στην Αμερική ένα μέρος από την πείρα της Ευρώπης. Στην πορεία, ωστόσο, κατάλαβα ότι τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι κοινά και με συγκινεί το γεγονός ότι κυκλοφόρησαν τόσο πολλές ξένες εκδόσεις του βιβλίου και ότι τόσοι άνθρωποι, ιδίως τόσοι νέοι άνθρωποι το βρήκαν χρήσιμο. Το βιβλίο μου αρχίζει με μια αναφορά στους ανθρώπους που διαμόρφωσαν το αμερικανικό σύνταγμα και στις συζητήσεις τους που αφορούσαν την Ελλάδα της κλασικής περιόδου. Και είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που αυτός ο κύκλος κλείνει με την έκδοση του βιβλίου μου στην Ελλάδα του σήμερα και με την παρουσίασή του από τόσο διακεκριμένους ομιλητές».
Στη συνέχεια, το λόγο πήρε ο Νίκος Αλιβιζάτος ο οποίος σημείωσε πως καθένα, από τα πολύ
έξυπνα γραμμένα, κεφάλαια του «Απέναντι στην Τυραννία» αποτελεί και ένα μάθημα για την οικουμένη και για την Ευρώπη και στάθηκε σε σημεία όπως τον τρόπο που ο Snyder
επεξεργάζεται τη διαφορά ανάμεσα στον πατριώτη και τον εθνικιστή, την πολιτική του
αναπόφευκτου και τη νοσταλγία για ένα παρελθόν που δεν υπήρξε ποτέ. Στο τέλος του
σχολιασμού του εγκωμίασε την επιλογή του συγγραφέα να πει τα πράγματα όπως ακριβώς είναι δίχως να τα καλύπτει.
Στο δικό της χαιρετισμό η Νίκη Κεραμέως σημείωσε πως «ο Timothy Snyder, με εφαλτήριο την - ανορθόδοξη σε μεγάλο βαθμό- προεκλογική εκστρατεία και επικράτηση του σημερινού προέδρου των ΗΠΑ, δίνει 20 πρακτικά μαθήματα από τα ιστορικά παθήματα του 20ου αιώνα, προκειμένου να απομακρύνει το ορατό ενδεχόμενο αποσάθρωσης της δημοκρατίας. 20 μαθήματα από τα οποία, αν μη τι άλλο, οφείλουμε να διδαχθούμε απτούς τρόπους θωράκισης της ελευθερίας μας’’.
Παράλληλα εξέφερε την κρίση πως το εν λόγω βιβλίο συνομιλεί ατομικά με τον κάθε
αναγνώστη, παροτρύνοντάς τον να αναλάβει συγκεκριμένες δράσεις, συμμετέχοντας στο
δημόσιο βίο ως ενεργός πολίτης».
Με την τοποθέτηση πως «Η δημοκρατία αμύνεται, δεν μπορεί να επαναπαύεται» ξεκίνησε το δικό του σχολιασμό ο Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος εξέφρασε την άποψη πως το βιβλίο του Timothy Snyder είναι μια συγκυριακή πολιτική παρέμβαση που αποτελεί παράλληλα και μια κραυγή αγωνίας καθώς το κεκτημένο της δημοκρατίας για το δυτικό κόσμο δεν ισχύει, ενώ επικρατεί συνεχώς το άγχος της επικαιρότητας και του αγνώστου. «Το Απέναντι στην τυραννία αποτελεί ένα βιβλίο εγερτήριο που γράφτηκε για λόγους κινητοποιητικούς, μια σημαντική εισφορά με 20 παρατηρήσεις, άλλες ιστορικές και άλλες παιδαγωγικές» σημείωσε για το βιβλίο ο πρώην αντιπρόεδρος της κυβέρνησης.
Στο τέλος της παρουσίασης πραγματοποιήθηκε συζήτηση ανάμεσα στους ομιλητές και τους
παρευρισκόμενους πάνω στα καίρια ζητήματα που πραγματεύεται το βιβλίο, τα οποία
απασχολούν έντονα τόσο την ευρωπαϊκή όσο και την ελληνική κοινωνία.
Το βιβλίο «Απέναντι στην Τυραννία: 20 μαθήματα από τον 20 ο αιώνα»
του Timothy Snyder, καθηγητή Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Yale,
κυκλοφορεί σε μετάφραση της Κατερίνας Σχινά
από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου