ΝΕΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ / ΕΚΔ. ΠΑΤΑΚΗ

ΜΟΝΟ ΛΙΓΑ ΧΙΛΙΟΜΕΤΡΑ. ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ

Συγγραφείς: ΜΑΡΙΑ ΕΥΘΥΜΙΟΥ 
(σε συνεργασία με τον ΜΑΚΗ ΠΡΟΒΑΤΑ)

Ο δημοσιογράφος Μάκης Προβατάς συνομιλεί με τη Μαρία Ευθυμίου, αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
O Θουκυδίδης έχει πει πως «Η Ιστορία είναι φιλοσοφία μέσω παραδειγμάτων». Ταυτόχρονα η Ιστορία είναι η ιστορία των ανθρώπων. Αυτών των εύθραυστων, θνησιγενών πλασμάτων, των εκτεθειμένων σε κάθε κίνδυνο και κάθε ανατροπή. Των ίδιων ανθρώπων, όμως, που έχουν, παράλληλα, νου, σκέψη, βούληση, αισθήματα, στοχεύσεις, ιδιοτέλεια, ανιδιοτέλεια, αίσθηση χρόνου και αίσθηση θανάτου. Και που μπορούν να επεμβαίνουν στον εαυτό τους, στη φύση και στον άλλον. Να ορίζουν και να κατανοούν, δηλαδή, τη μικρή τους ζωή. 
Σε αυτό το βιβλίο προσεγγίζονται εποχές και γεγονότα, άτομα και κοινωνίες, προθέσεις και
στοχεύσεις, διαψεύσεις και επιβεβαιώσεις. Οι διαδρομές αναπόφευκτα εμπλέκονται με την προσωπική ιστορία της Μαρίας Ευθυμίου, τις μνήμες ζωής και τις δυνάμεις που την οδήγησαν, με τόσο πάθος και πίστη, στη μελέτη και διδασκαλία της Ιστορίας. Μιας επιστήμης που συνδέεται με τη μνήμη και τον χρόνο – τους ακούραστους συντρόφους του ατομικού και ομαδικού ταξιδιού όλων μας.
Η διαδρομή που διανύει το βιβλίο ξεκινάει από τους προϊστορικούς χρόνους και φτάνει μέχρι σήμερα. Στην πραγματικότητα δεν είναι καθόλου μεγάλο διάστημα... Μόνο λίγα χιλιόμετρα...



Η ΜΑΡΙΑ ΕΥΘΥΜΙΟΥ σπούδασε Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη Σορβόννη. ∆ιδάσκει Ιστορία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών από το 1981. Την τελευταία δεκαετία προσέφερε δωρεάν σε δεκάδες χιλιάδες ακροατές, σε καθημερινή βάση, σε όλη την Ελλάδα, εσπερινά μαθήματα Παγκόσμιας και Ελληνικής Ιστορίας. Έχει συγγράψει τρία βιβλία Ιστορίας καθώς και περί τα 70 άρθρα και συμβολές σε επιστημονικά συνέδρια και περιοδικά Ιστορίας. Το έτος 2013 τιμήθηκε με το «Βραβείο Εξαίρετης Πανεπιστημιακής
∆ιδασκαλίας εις μνήμην Β. Ξανθόπουλου – Στ. Πνευματικού».

Ο ΜΑΚΗΣ ΠΡΟΒΑΤΑΣ γεννήθηκε στην Αθήνα. Τελείωσε το 3ο Λύκειο Αμπελοκήπων. Σπούδασε προϊατρική (PreMed) στο Worcester St. College της Μασσαχουσέττης και επέστρεψε για να αποφοιτήσει από την Οδοντιατρική Σχολή Θεσσαλονίκης. Από το 1999 κάνει ραδιοφωνικές εκπομπές, τα τελευταία 9 χρόνια στον ΒΗΜΑ fm και τώρα στον Athens Voice radio. Έχει πάρει πάνω από εκατόν πενήντα συνεντεύξεις για το ΒΗΜΑ και το ΒΗΜagazino, μεταξύ των οποίων από τους Eric Hobsbawm, Norman Davies, Dario Fo, Stephen Hawking, Noam Chomsky, Richard Dawkins, Eduardo Galeano, Carlos Fuentes

κ.ά. Επίσης συνεργάζεται με το περιοδικό ΙΣΤΟΡΙΑ, όπου έχει δημοσιεύσει κείμενα και συνεντεύξεις.

ΜΕΤΑ ΤΟ 1922

Η ΠΑΡΑΤΑΣΗ ΤΟΥ ∆ΙΧΑΣΜΟΥ

Συγγραφέας: ΓΙΩΡΓΟΣ Θ. ΜΑΥΡΟΓΟΡ∆ΑΤΟΣ

Το βιβλίο αυτό αποτελεί συνέχεια εκείνου με τον τίτλο 1915: Ο Εθνικός ∆ιχασμός και καλύπτει την περίοδο του Μεσοπολέμου, μέχρι το 1940.
Παρά τη Μικρασιατική Καταστροφή, ο ∆ιχασμός δεν ξεπεράστηκε. Συνεχίστηκε προπαντός ως κρίση εθνικής ολοκλήρωσης, μέσα πλέον στα όρια του κράτους, με τρία μέτωπα σύγκρουσης:
μεταξύ προσφύγων και γηγενών, μεταξύ Ελλήνων Ορθοδόξων και εθνικών ή θρησκευτικών
μειονοτήτων, μεταξύ Νέων Χωρών και Παλαιάς Ελλάδας. Συνεχίστηκε επίσης ως οιονεί
θρησκευτικό σχίσμα μεταξύ των πιστών του Βενιζέλου και εκείνων του νεκρού βασιλέα
Κωνσταντίνου. Εξακολούθησε να έχει και ταξικές διαστάσεις, αλλά με σημαντικές ανακατατάξεις.
Τέλος, ο Εθνικός ∆ιχασμός ως εμφύλιος πόλεμος αναζωπυρώθηκε από την εκτέλεση των Έξι και υποτροπίασε με το Κίνημα του 1935.
Το βιβλίο διαψεύδει την εικόνα της στασιμότητας που καλλιεργείται σήμερα. ∆εν ήσαν «πάντα έτσι» οι Νεοέλληνες και το κράτος τους, όπως λέγεται συχνά. Υπήρξαν στιγμές και εκτός πολέμων που στάθηκαν ικανοί για μεγάλα έργα, που αξιοποίησαν στο έπακρο εξωτερικά δάνεια και ξένη βοήθεια.
Το βιβλίο διαψεύδει επίσης την εντύπωση της «κυκλικότητας» που καλλιεργείται σήμερα. Επίκαιρη είναι και η ανάδειξη των αδιεξόδων που συνεπάγεται στη δύση της η χαρισματική ηγεσία, μετά τα «θαύματα» που κατόρθωσε στην ακμή της.

Ο Γιώργος Θ. Μαυρογορδάτος δίδαξε Πολιτική Ιστορία και Πολιτική Επιστήμη στο
Πανεπιστήμιο Αθηνών και σε διάφορα ξένα πανεπιστήμια ως επισκέπτης καθηγητής. Για το
βιβλίο του Stillborn Republic τιμήθηκε με την ανώτατη διάκριση της Αμερικανικής Εταιρείας Πολιτικής Επιστήμης. Από τις Εκδόσεις Πατάκη κυκλοφορούν επίσης τα βιβλία του Ομάδες πίεσης και ∆ημοκρατία (2001) και 1915: Ο Εθνικός ∆ιχασμός (2015).

ΟΣΟ ΠΙΟ ∆ΥΝΑΤΑ ΜΕ Ε∆ΕΡΝΕ,

ΤΟΣΟ ΠΙΟ ∆ΥΝΑΤΑ ΤΡΑΓΟΥ∆ΟΥΣΑ

Συγγραφέας: ΧΡΗΣΤΟΣ ΧΩΜΕΝΙ∆ΗΣ

«... Το ελληνικό καλοκαίρι μού φαινόταν ανέκαθεν ο μοναδικός ακατάλυτος νόμος μας. Η άσπρη μας πέτρα ξέξασπρη που φωτίζει τον κόσμο και καταργεί τους λεκέδες του.
Η διαφανής σαυρούλα που σκαρφαλώνει στο περβάζι. Οι ρόδες των ποδηλάτων που μισοβυθίζονται στην άμμο.
Οι αφίσες που προαναγγέλλουν το πανηγύρι του Αγίου Παντελεήμονος και του Σωτήρα.
∆ημοτικολαϊκάσυγκροτήματα πάνω σε πρόχειρα στημέναικριώματα στην πλατεία, αρνιά και γουρουνοπούλες που σουβλίζονται απ’ το πρωί, ο παπάς της ενορίας κερνάει το πιο καλό κοψίδι στον εξάδελφό του απ’ την Αστόρια.
Το ελληνικό καλοκαίρι είναι τα βογκητά των ζευγαριών που κάνουν έρωτα πίσω από τα μισόκλειστα παντζούρια.
Είναι η οθόνη του υπαίθριου σινεμά που θροΐζει σε ένα μελτεμάκι. Είναι τα θηριώδη σουτιέν και βρακιά της γιαγιάς που –κρεμασμένα από τα μανταλάκια– ρίχνουν σκιές προϊστορικών τεράτων στον απέναντι τοίχο. Στο ελληνικό καλοκαίρι, το μόνο που μπορείς να σφάξεις είναι ένα καρπούζι.
Εάν έγραφα μια ελληνική κωμωδία, θα έβαζα κάποιον φανατικό ιδεολόγο –αδιάφορο ποιανής ιδεολογίας– να επιχειρεί να εκφωνήσει λόγο σε παραλία. Ένας αέρας κυκλαδίτικος να καλύπτει τη φωνή του και να του παίρνει τα χαρτιά, ένα κύμα να τον μουσκεύει, ένα μισόγυμνοκορμί να τον ανταγωνίζεται θρασύτατα. Θα τον έβαζα να
μουλαρώνει και να τελειώνει τον λόγο του με τη φράση: «Θα Ξαναγυρίσουμε και θα Τρέμει η Γης!». Κι έπειτα ένα σμήνος γλάρων –σαν χορωδία αγγέλων ή τραγοπόδαρων σατύρων– να τον ειρωνεύεται γαβγίζοντας.
∆ιαβάζω ελληνική μυθολογία. Κανείς απ’ τους θεούς ή από τις μοίρες δεν προαναγγέλλει πουθενά τη συντέλεια του κόσμου. ∆εν απειλεί πως οι άνθρωποι θα κριθούν κατά τα έργα και τις αμαρτίες τους. ∆εν προφητεύει μια ∆ευτέρα Παρουσία. Ποια ∆ευτέρα Παρουσία; Αφού όλα και όλοι είναι ήδη, νυν και αεί, εδώ. Και η γη δεν τρέμει παρά από τους οργασμούς μας. Κι απ’ τις ωδίνες των τοκετών μας.
Το ελληνικό καλοκαίρι περιέχει τα πάντα. ∆ίνει λογαριασμό μονάχα στον εαυτό του».

Μέσα από κείμενα μικρότερα και μεγαλύτερα, επίκαιρα αλλά όχι επικαιρικά, που σκιαγραφούν όψεις της πραγματικότητας ή απογειώνονται προς τη μυθοπλασία, με θρύψαλα, αναμμένα κάρβουνα και βότσαλα, ο Χρήστος Χωμενίδης αποπειράται μία πρώτη αυτοβιογραφία. Όχι δική του. Όλων μας.

Γεννημένος το 1966 στην Αθήνα, ο Χ.Α. Χωμενίδης έχει τελειώσει τη Νομική Σχολή.
Το 1993 εξέδωσε το Σοφό παιδί. Ακολούθησαν άλλα οκτώ μυθιστορήματα και δεκάδες διηγήματα, που μεταφράστηκαν στα γαλλικά, στα αγγλικά, στα ισπανικά, στα τσέχικα, στα λιθουανικά, στα τούρκικα και στα εβραϊκά.
Έχει τιμηθεί με το βραβείο «Ελληνικό μυθιστόρημα της χρονιάς» των βιβλιοπωλείων Public (2015), το Βραβείο Μυθιστορήματος του περιοδικού Αναγνώστης (2015) και με το Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας (2016). Ο Χ.Α. Χωμενίδης κατοικεί πάντα στην Κυψέλη και επιμένει να ελπίζει στο καλύτερο.